نگارنده:سارا باستانی نیا
اضطراب کودکان بیمار و تأثیر هنر در کاهش اضطراب
ترس و اضطراب واکنشی طبیعی در مقابل خطر و جزِ فرایند تحول و رشد کودکان است و امری کاملاً طبیعی میباشد. سرطان منجر به تأثیر نامطلوب بر روی جسم و روان فرد شده و در پی آن منجر به بروز اضطراب و مشکلات روانی در افراد مبتلا به سرطان میشود. یکی از راههای کاهش اضطراب بیان احساسات میباشد که با توجه به این مسئله، نقاشی کردن نیز میتواند یکی از راهکارهای درمانی برای بروز احساسات کودکان مبتلا به اختلالات روانی و همینطور بیماریهایی از قبیل سرطان باشد.
امروزه با توجه به پیشرفت جوامع و علوم و ارتقای وضع بهداشت جوامع بروز بیماریهای عفونی کاهش یافته ودرعین حال بیماریهای غیر واگیر افزایش یافتهاند، که یکی از پرخطرترین و شایعترین آنها سرطان میباشد.
کودکان با انواع نیازهای روانشناختی و عاطفی و فیزیکی و… روبه رو هستند که در صورت بروز بیماری، سلامتی آنها و ارضای نیازهایشان به خطرمی افتد. ازجمله این موارد بستری شدن کودک در بیمارستان است که یک بحران در سازگاری کودک با شرایط موجود و همراه با عدم وجود سلامتی او نیز هست.
بستری شدن کودک در بیمارستان سبب اضطراب جدایی، اندوه، ترس از محیط و ناتوانی خویش و ترس از ادامه زندگی میشود و کودک نسبت به افراد و شرایط عادی در محیط اضطراب بالایی را تجربه میکند.
با توجه به اینکه هر فردی با بیان احساساتش میتواند قسمتی از اضطراب خود را کم کند، یکی از راههای بیان احساسات هنر، بخصوص نقاشی کردن میباشد.
مسئلهای که در اینجا مطرح میشود این است که نقاشی کردن چگونه در کاهش اضطراب به کودک ما کمک میکند؟
در پاسخ به این سؤال: نقاشی به منزله یک فعالیت فرافکنی شده است به این معنا که فرد با کشیدن نقاشی بهصورت ناهشیار آن مسائلی که در ضمیر ناخودآگاه او هست و منجر به افسردگی و اضطراب و نگرانی در او شده بروز میدهد و تخلیه هیجانات درونیاش را روی کاغذ با نقاشیهایش نشان میدهد و در نتیجه به سازگاری عاطفی و اجتماعیاش کمک میکند.
مطالعات زیادی در این زمینه صورت گرفته است که نشاندهنده اثبات تأثیر نقاشی بر روی کاهش اضطراب کودکان بخصوص بیمار شده است. با توجه به این مطالعات که تحت عنوان بررسی تأثیر نقاشی درمانی گروهی بر میزان افسردگی کودکان مبتلا به سرطان است دریافتند که نقاشی موجب کاهش افسردگی در آنها گردیده است و از بروز مشکلات روانی اجتماعی آنها جلوگیری کرده و یا در صورت وجود آنها را حل میکند.
کودک عزیز ما با استفاده از نقاشی کردن این فرصت را پیدا میکند تا احساسات آزاردهنده و منفی و مشکلات درونی خود را بروز دهد و بر روی کاغذ به نمایش درآورد.
کودکان بیماری که در بیمارستانها و مراکز نگهداری بستری هستند به دلیل محیط بیمارستان و ناسازگاری وعدم انطباق با محیط و بیماری خود دچار انواع مشکلات روحی و روانی و اضطراب و افسردگی میشوند که این مسئله نیازمند استفاده از روشهای درمانی گوناگون ازجمله موردی که در بالا ذکر شد میباشد.
از این پس به احساسات و ابراز هیجانات کودکانمان و نقاشیهایشان توجه بیشتری کنیم.