علل لجبازی در کودکان بسیار گسترده و پردامنه است. ازنظر بیولوژیکی اختلال در عملکرد غدد و اعصاب ممکن است یکی از عوامل لجبازی در کودکان باشد. در حقیقت لجبازی کودک در هر زمینه‌ای معنای خاص دارد که باید درک و شناسایی شده و سپس مشکل برطرف گردد. بدترین حالت ‌آن است که کودکی لجبازی را از حد بگذراند و والدین گمان کنند این کودک ذاتاً لجباز است. چیزی به نام لجبازی یا پرخاشگری و ناسازگاری ذاتی وجود ندارد، بلکه هر معلولی در کودکان علتی دارد که باید برطرف شود. ناگفته نماند که نوعی از لجبازی نیز وجود دارد که با استقبال والدین همراه است و از همین طریق تقویت می‌شود. در این حالت که به لوس شدن تعبیر می‌شود کودک امتناع‌ها و اصرارهای بیجا را به بازیچه‌ای برای جلب توجه و بلکه رضایت والدین تبدیل می‌کند و از همین طریق تأثیری عاطفی بر والدین می‌گذارد تا به خواسته‌اش برسد؛ اما بیشتر لجبازی‌ها ریشه در سبک رفتاری والدین دارد.

در ۴ مدل سبک توجه والدین به کودکان می‌توان ریشه لجبازی را شناسایی کرد؛ در قدم اول توجه ناکافی والدین ممکن است عامل لجبازی کودک باشد. به این معنا که چون کودک دچار کم‌توجهی است، با لجبازی قصد جلب توجه والدین را دارد و تلاش می‌کند از این طریق توجه آن‌ها را برانگیزد. برخی والدین هم به کودک «توجه مشروط» می‌کنند؛ حتماً شنیده‌اند که والدین به فرزند خود می‌گویند: «اگر این کار را بکنی، پسر یا دختر خوبی هستی» آن‌ها با این کار در واقع خوب یا بد بودن کودک را به انجام دادن یا ندادن یک کار مشروط می‌کنند. از طرف دیگر والدین بسیاری هم هستند که با توجه بسیار زیاد به کودک او را لجباز بار می‌آورند.

این کودکان اغلب پرتوقع هستند و پس از مدتی هیچ‌چیز آن‌ها را راضی نمی‌کند. توجه منفی هم نوع دیگری از توجه است که معمولاً با داد زدن، سرزنش و توهین کردن همراه است و کودک به عنوان مکانیسم دفاعی از لجبازی استفاده می‌کند. ناکامی هم یکی از علل لجبازی در کودکان است. کودکانی که دائم در رسیدن به اهداف خود شکست می‌خورند، لجباز بار می‌آیند. از طرفی خانواده‌هایی که دائم کودک را نهی می‌کنند، از او انتظارات زیادی دارند، از روش‌های تشویقی برای بالا بردن انگیزه کودک در انجام کارها استفاده نمی‌کنند، او را به‌سوی لجاجت سوق می‌دهند. نباید فراموش کرد که سرزنش و امرونهی بیش از حد به کودک او را لجباز می‌کند. کودک به عنوان یک انسان حق دارد گاهی اشتباه کند بدون این که مستحق سرزنش باشد. در حالی که برخی والدین اجازه اشتباه کردن به کودک نمی‌دهند و بابت هر کار اشتباه او را سرزنش می‌کنند.

کودک در مراحل رشد درمی یابد که حق دارد اشتباه کند و مستحق سرزنش نیست؛ بنابراین در مقابل والدین جبهه می‌گیرد. انعطاف‌ناپذیری والدینی که انتظار شکست یا خطا را از کودک خود ندارند باعثمی شود اجازه کسب تجربه به او را ندهند و اگر هم اجازه این کار را بدهند بابت هر اشتباه او را سرزنش می‌کنند.

گردآورنده: مليكا نظمي